Bij een blaar is de huid omhoog gekomen en zit er een waterige vloeistof in. Blaren vormen zich op handen en voeten door wrijving en druk. Je kunt blaren op je voeten krijgen door slechts een paar uur lang ongemakkelijke of slecht passende schoenen te dragen.
Lievelingsplek van blaren: de hiel
Blaar met beschermend ‘blaardak’ en weefselvloeistof
Constante druk of wrijving leidt uiteindelijk tot het loslaten van de opperhuid (de bovenste huidlaag) van de onderliggende huidlagen en dan ontstaat er een blaar met weefselvloeistof erin. Deze vloeistof vormt een kussentje op de wond om deze te beschermen tegen nog meer druk. De blaar is dus eigenlijk een slimme zelfbeschermende maatregel van je lichaam.
„Een open blaar
raakt
gemakkelijk geïnfecteerd.“
De buitenste laag van de blaar beschermt de wond tegen verdere druk of om te voorkomen dat vuil of bacteriën erin komen. Jammer genoeg doet een blaar pijn en kan deze openbarsten bij nog meer druk en wrijving wat leidt tot een open wond die erg pijnlijk is en gemakkelijk geïnfecteerd kan raken.
Blaren zijn oppervlakkige blaasjes en blazen in de huid. Ze zijn gevuld met helder vocht. Meestal zitten ze op plaatsen die aan te veel wrijving hebben blootgestaan.
Symptomen blaren
Meestal hebt u vooraf al gevoeld dat bepaalde plaatsen van uw voet(en) te veel belast werden. In eerste instantie ontstaat er lokale roodheid. Als u toch doorgaat met de belasting (bijvoorbeeld lopen) ontstaan daar later blaren.
Hoe ontstaan blaren?
Blaren ontstaan wanneer een deel van de huid erg veel wrijving te voorduren krijgt. Vooral als de huid vochtig is, ontstaan snel blaren. Eerst ontstaat op die plaats een rode plek. Als de wrijving daarna toch blijft bestaan, ontstaat een holte met vocht. De abnormale wrijving kan ontstaan door:
Slecht passende schoenen (te groot of te klein)
Slecht passende sokken (te ruim, te krap met naden of gestopte plekken)
Afwijkingen aan de voeten (bijvoorbeeld bij eksterogen of hamertenen)
Langdurig lopen vooral op aflopend terrein
Is het ernstig en wat kunt u verwachten?
Kleine, niet al te pijnlijke blaren, kunt u het beste maar intact laten. Die genezen normaliter vanzelf in de loop van de tijd. Doorprikken van de blaren leidt juist vaker tot infectie.
Grote en pijnlijke blaren kunnen als volgt behandeld worden:
Omgeving van de blaar en de blaar zelf goed schoonmaken met en desinfecterend middel, bijvoorbeeld jodium, chloorhexidine of alcoholoplossing
Met een steriel mesje of naaldje( als niet beschikbaar naald met alcohol gereinigd) twee kanten van de blaar voorzichtig insnijden of
inprikken
De blaar voorzichtig leegdrukken met een wattenstokje (rollend er overheen strijken) of gaasje, daarna opnieuw desinfecteren en nadrogen
Met pleister (gewone of speciale pleister, zoals: hydrocolloïdpleister, zinkoxidepleister of steriele gaaspleister) de blaarrest afdekken
Daarna droge sokken aantrekken en zo mogelijk een klein beetje talkpoeder in de schoenen
Soms gaan mensen als een gevolg van de blaren (onbewust) anders lopen. Door het andere looppatroon ontstaan dan klachten van gewrichten, spieren, nek en rug.
Wanneer naar de huisarts?
In de meeste gevallen worden voetblaren gezien bij grote sportevenementen zoals wandeltochten. Soms raakt een blaar geïnfecteerd. De blaar wordt dan rood en er ontstaat pus. Een dergelijke infectie heeft heel zelden zelfs een ontsteking van de lymfebanen en regionale lymfeklieren (in de liesstreek) tot gevolg. Loopt er vanaf de blaar een rode streep over de huid omhoog en/of heeft u last van pijnlijke en/of gezwollen lymfekliertjes in de liezen of oksel, neem dan contact op met uw huisartsenpraktijk.
Wat kunt u er zelf aan doen?
Het is erg belangrijk dat de kans op wrijving in de schoen zo klein mogelijk wordt. Daarom moet vooraf aandacht geschonken worden aan de volgende zaken.
Schoenen
deze moeten goed passen bij looptemperatuur, goed ingelopen zijn en goed kunnen ventileren. Het gebruik van neopreen inlegzooltjes kan blaarvorming voorkomen.
Sokken
goede sokken
hebben geen stoppen en naden. Plooien bevorderen namelijk de blaarvorming. (“na 20 kilometer is elk pluisje een kruisje”). Het beste is goed beproefde sokken te dragen. Dat kunnen zowel gewone sokken zijn als dunne naadloze sokken van acryl of polyester (deze weefsels voorkomen het nat worden en daardoor zacht worden van de huid door een goede afvoer van het transpiratievocht) met daaroverheen dikkere speciale wandelsokken.
Voetverzorging
door goede training vooraf kan een aanpassing van de huid aan wrijving plaatsvinden in de vorm van eeltvorming. Vooral ook de verzorging van de teennagels is van belang. Harde en dikke eeltplekken moeten voorkomen worden. Het aanbrengen van stukjes tape of pleister op de plekken waar normaliter eelt ontstaat kan daarbij een goed hulpmiddel zijn.
Algemene adviezen en voorzorgsmaatregelen
Zorg voor goed passende schoenen en sokken. Als u een grote wandeltocht gaat maken, is het raadzaam vooraf goed te trainen en schoenen te dragen die goed ingelopen zijn. Houdt uw voeten en sokken goed droog tijdens de wandeling. Probeer drukpunten te voorkomen. U kunt ze eventueel zelf aftapen, op de plaatsen waar veel wrijving optreedt. Als het pijn gaat doen, probeer dan te wisselen van drukpunten, b.v. door de schoenen iets anders te veteren, de sokken te wisselen of eventueel de drukplekken af te schermen met pleisters of tape.
In samenwerking met
Drs. F.M. Brouwer (auteur)
Drs. P.A.J. Meulenbroek (consulent)
Drs. E.J. de Kreek (consulent)
Bronnen
www.rodekruis.nl
Eekhof JAH,Knuistigh Neven A, Opstelten W. Kleine kwalen in de huisartsenpraktijk zesde druk 2013. Reed business education, Amsterdam
http://www.dokterdokter.nl/aandoening/blaren-op-de-voet/